23 grudnia 2015r. Ochrona zabytków Gminy Ropa
Zgodnie z Uchwałą Nr XII/69/15 Rady Gminy Ropa z dnia 10 grudnia 2015r.w sprawie zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, wnioski o dotację można składać do dnia 29 grudnia 2015r. Wzór wniosku i zasady udzielania dotacji zostały opisane w wymienionej uchwale. Link do treści Uchwały
Na terenie gminy działalność kulturalną prowadzą Gminny Ośrodek Kultury, Gminna Biblioteka Publiczna oraz placówki szkolne.
Wśród działających na niwie kultury organizacji pozarządowych wymienić należy: Stowarzyszenie na rzecz dzieci, osób niepełnosprawnych oraz młodzieży „Źródełko”, Stowarzyszenie Pogranicza, Fundacja „Szlachetne Zdrowie”. Uzupełniają one ofertę działań realizowanych przez samorząd.
Najważniejsze elementy krajobrazu kulturowego gminy stanowią dworski park krajobrazowy w Ropie, cmentarze parafialne w Ropie i Łosiach wraz ze starodrzewiem, kościół w Ropie, drewniana cerkiew w Łosiu. Wykaz obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków przedstawia poniższa tabela:
|
L.p. |
Miejscowość |
Obiekt |
|
1 |
Ropa |
Dwór, park |
|
2 |
Ropa |
drewniany kościół rzym.-kat. p.w. Św. Michała Archanioła z XVII wieku |
|
3 |
Ropa |
cmentarz wojenny z I wojny światowej w Ropie nr 72 |
|
4 |
Łosie |
cmentarz wojenny z I wojny światowej w Łosiu nr 71 |
|
5 |
Łosie |
cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia N.M.P. z XIX wieku |
Zespół dworski, składający się z dworu, oficyny, parku krajobrazowego stanowi aktualnie własność prywatną. W latach 70 i 80 XX wieku obiekty zostały zniszczeniu i dewastacji. Aktualnie przeprowadzany jest w nich remont mający na celu jego zagospodarowanie dla funkcji turystycznych pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W budynku lamusa dworskiego planowane jest utworzenie i prowadzenie centrum informacji turystycznej gminy i regionu Beskidu Niskiego.
Drewniany kościół rzym.-kat. p.w. Św. Michała Archanioła z XVII wieku stanowi własność Parafii Rzymsko-katolickiej w Ropie. Jest utrzymany w stanie dobrym, kościół, dzwonnica i ogrodzenie pozostają w stanie technicznym gwarantującym jego przetrwanie.
Cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia N.M.P. z XIX wieku w Łosiu utrzymana jest w dobrym stanie technicznym, zachowana jest jej forma, konserwowane jest wyposażenie.
Cmentarze wojenne z I wojny światowej w Ropie nr 72 i w Łosiu nr 71 projektowane przez Hansa Mayra, położone są na cmentarzach parafialnych. Przeprowadzana jest okresowo ich konserwacja, obowiązuje ochrona ich kompozycji, elementów nagrobnych oraz centralnych krzyży.
Osoby historyczne związane z terenem gminy , zasłużone dla jej kultury
Antoni Hybel
W okresie międzywojennym mieszkał w Ropie artysta rzeźbiarz, wynalazca, który skonstruował m.in. „polskie skrzypce”, które odbiegają kształtem od wszystkich dotychczasowych. Dusza tego instrumentu jest automatyczna, skrzydlata, można ją dowolnie przesuwać.
Do dziś w Ropie można zobaczyć jego rzeźby znajdujące się w Kościele Parafialnym oraz w plenerze. W Muzeum Regionalnym w Gorlicach znajduje się kilkanaście rzeźb oraz zachowane w bardzo dobrym stanie skrzypce polskie z duszą skrzydlatą.
Wacław Potocki
Urodził się w Woli Łużańskiej w powiecie bieckim. Dziadek jego kupił w 1599 r.
Łużnę, Wolę Łużańską oraz 6 wsi ruskich
m.in. Klimkówkę i Łosie. Wacław Potocki był częstym gościem w Łosiu, tutaj
powstało część jego utworów.
Z pobytem poety w Łosiu związana jest historia konfliktu z właścicielem Ropy,
panem Tarłem.
„W 1647 roku nie wiadomo z jakiego powodu Tarłowie napadli na wieś
Potockiego z hurmą ludzi,niszcząc zasiewy i łąki i narobili szkody na 250 korcy.
Rozpoczął się przewlekły proces, którego końca nie mogąc się doczekać , krewki poeta ,
odpłacił pięknym za nadobne.
Kiedy Felicjan Kochowski , dzierżawca Ropy wyjechał z wozami po siano,
wtedy Wacław Potocki poddanych swoich włości Łosie,
ilu ich było, tak sołtysów, kmieci, zagrodników i służbę, rozkazawszy uderzyć
we dzwony
przy cerkwi ruskiej w tejże wsi Łosie, poruszył i podburzył. Ci w wielką kupę się zbiwszy z fuzjami,
dzidami, dobytymi mieczami, strzelbami,
siekierami różnego gatunku na też wozy i robotników, siano wiozących,
hurmą napadli. Wozy razem z końmi siłą i gwałtem odebrali do tejże wsi Łosie
wraz z zaprzęgiem uprowadzili. Potocki na pokrycie szkód w poprzednim roku
wyrządzonych siano zatrzymał, konie zaś z wozami, jak był zwyczaj, do urzędu
do Biecza odesłał, stąd je poddani wsi Ropa na trzeci dzień odebrali,
protestując jednak, że dwom koniom poddani wsi Łosie odjęli żelazne podkowy, a nadto,
że ich konie morzono głodem przez całe dwa dni i dwie noce. Wypadek ten zaszedł
w kilka miesięcy po ożenieniu się poety. Po ślubie osiadł z żoną Katarzyną z Raciborska
Morsztynówną w Łosiu. ”